Inleiding plasticreductie in foodservice – Nadine Mooren
Op woensdag 7 juli 2021 heeft Marketing4Results een co-creatie sessie over het thema plasticreductie in foodservice georganiseerd. Deze sessie is ingeleid door Nadine Mooren, director partnership relations bij Plastic Bank. Plastic Bank is een sociale onderneming die van plastic een betaalmiddel weet te maken. In landen waar armoede en vervuiling het meeste prominent zijn, kunnen zogeheten ‘collectors’ plastic verzamelen en dit inwisselen voor digitale tokens. Dit kunnen zij vervolgens weer gebruiken om toegang te krijgen tot gezondheidszorg, onderwijs en boodschappen. Het verhaal van Nadine maakt duidelijk dat het reduceren van plastic geen makkelijke opgave is, maar dat tegelijk de urgentie hiervan groot is.
Om te begrijpen waar de huidige problematiek rondom plastic vandaan komt, moeten we eerst weten hoe het allemaal begonnen is. In het begin werd plastic gemaakt van natuurlijke stoffen van de zogeheten gum tree. Het nadeel van het eindproduct was echter dat dit niet in de juiste vormen kon worden gemaakt en dat het niet flexibel genoeg was. Daarom zijn producenten gaan zoeken naar andere manieren, waardoor in de jaren ’50 is gestart met het maken van synthetische plastic vanuit fossiele brandstoffen. In die beginperiode stond plastic voor moderniteit en gemak. De USP was namelijk dat je plastic kon weggooien na eenmalig gebruik. Tegenwoordig zijn we hier iets minder enthousiast over. Gemiddeld gebruikt een Westerse consument maar liefst 84 kilo plastic per jaar.
Alles om ons heen is ofwel gemaakt van plastic, ofwel geproduceerd met behulp van plastic. De mensheid kan in feite niet meer zonder plastic, maar het begint nu uit de hand te lopen. De afgelopen jaren is de plasticproductie per decennium verdubbeld en ondertussen wordt wereldwijd 350 miljoen ton plastic per jaar geproduceerd. Het grote probleem is in feite niet eens in dat er plastic geproduceerd wordt, maar met name wat wij mensen er mee doen. De cijfers laten dit ook zien:
- Slechts 9% van al het plastic dat sinds 1955 geproduceerd is, is gerecycled.
- Ongeveer 12% van het geproduceerde plastic is verbrand. De impact op het milieu van deze optie is overduidelijk.
- 79% van het plastic is geëindigd op vuilnisbelten. De toxische bestanddelen uit het plastic komen hierdoor in de bodem terecht of het plastic komt terecht in rivieren, waardoor het uiteindelijk in de oceaan belandt.
- 90% van het oceaanplastic wordt veroorzaakt door 10 rivieren op de wereld. Dit zijn geen rivieren in de Westerse wereld, maar bevinden zich onder andere in China waar in de afgelopen jaren op grote schaal plastic vanuit Europa naartoe is verscheept om uit te sorteren. Sinds december 2020 mag de EU dit plastic niet meer verschepen en zijn zij/wij er zelf verantwoordelijk voor.
- De verwachting is dat 2050 het kantelpunt is waarop er in kilogram meer plastic in de oceaan te vinden is dan vis.
- Ieder jaar eindigt 8 miljoen ton aan plastic in de oceaan, wat gelijk staat aan 1 vuilniswagen per minuut.
De start voor de oplossing van het probleem is het nemen van verantwoordelijkheid. De ene keer wordt het bedrijfsleven verantwoordelijk gehouden en de andere keer is dat de consument. Uiteindelijk lopen we allemaal weg van het oplossen van het probleem door met vingers naar elkaar te blijven wijzen. We zijn echter allemaal verantwoordelijk voor het plasticprobleem en we moeten dan ook gezamenlijk optrekken om dit op te lossen. De consument kan pas de juiste keuze maken als het bedrijfsleven dit aan de consument biedt. En het is aan het bedrijfsleven en aan de overheid om de consument te laten weten dat er keuzes zijn. Een onderliggende oorzaak van plasticvervuiling is dat het te weinig waarde heeft. En wellicht hebben we dan allemaal niet de juiste prijs betaald voor producten. Kijkend naar een ‘extended producer responsibility’ zou de verantwoordelijkheid van plastic uiteindelijk ook verdisconteerd moeten worden in de prijs, ofwel onderdeel worden van de échte prijs (true price) van een product.
Om het plasticprobleem te kunnen aanpakken is een circulaire economie een passende oplossing. Het gedachtegoed hierbij is dat producten regeneratief zijn en dat er wordt geproduceerd met zo min mogelijk grondstoffen. Hoe kun je een product ontwikkelen dat hergebruikt kan worden door producenten of door consumenten? Pas na reduceren en hergebruiken ga je nadenken over recyclen. Dit kost namelijk altijd energie en heeft een negatieve impact op het milieu.
Voordat je aan de slag kunt met het reduceren, hergebruiken of recyclen is het van belang dat plastic niet zomaar plastic is. Zo is PET bijvoorbeeld zeer geschikt voor recyclen, maar voor PP is dat veel lastiger. Maar ook of een verpakking flexibel is of niet en of het uit meerdere lagen bestaat, heeft invloed op de mate waarin het geschikt is voor hergebruik of recyclen.
Dit maakt het reduceren van plastic in foodservice een lastig onderwerp, omdat het zeer snel in technische details terecht komt. Je moet namelijk van een hoop zaken kennis hebben wil je hiermee aan de slag kunnen. Kijkend naar jouw eigen organisatie kun je met een aantal simpele vragen starten om te kijken welke mogelijkheden er liggen voor jouw bedrijf:
- Is het plastic dat wij gebruiken recyclebaar?
- Is het plastic dat wij gebruiken gemaakt van gerecycled plastic? Of kunnen wij het aandeel aan gerecycled plastic verhogen?
- Bestaat dit plastic uit meerdere lagen?
- Zijn het vormvaste verpakkingen of zijn deze flexibel?
- Is het product dat wij maken makkelijk te scheiden door consumenten?
- Van welke plasticsoort is het product gemaakt dat wij nu produceren of gebruiken?
- Kan mijn verpakking simpeler, maar daardoor duurzamer?
Plastic Bank heeft recent een partnership afgesloten met METRO, waarbij gezamenlijk meer dan 65 miljoen flessen zijn opgehaald om te voorkomen dat deze in de oceaan stromen. Wil jij zelf als consument stappen zetten? Meet je persoonlijke footprint en ben je ervan bewust hoeveel plastic je weggooit. Wil jij dit magazine ontvangen, meld je dan hier aan.
Na de inleiding door Nadine zijn door de aanwezigen meer dan 150 ideeën aangedragen om plasticreductie in foodservice te bevorderen. Al deze ideeën vind je in dit document. De ideeën die verder zijn uitgewerkt tot concrete(re) oplossingen komen in ons e-magazine dat we binnenkort gaan uitgeven.
