Co-creatie sessie 1: bewustwording creëren in foodservice
Onze omgeving verandert continu, maar de laatste jaren en vooral sinds corona is dat in een stroomversnelling geraakt. We weten dat de oude manier van werken niet meer houdbaar is voor milieu, mens en maatschappij en dat bedrijven moeten veranderen om toekomstbestendig te blijven. En dat is spannend, uitdagend, nieuw, maar ook heel erg fascinerend en inspirerend! Zie het als een reis waarvan de bestemming nog onbekend is. Door kleine stapjes te zetten, doe je steeds meer ervaring op. Maar de uitdagingen zijn te groot om alleen op te lossen. Samenwerking in de keten is noodzakelijk om echt impact te kunnen maken.
Eén van de stations tijdens onze reis zijn de co-creatie sessies die we in het kader van het 15-jarig bestaan van Marketing4Results houden. Met elkaar en voor elkaar hebben we oplossingen bedacht voor 5 thema’s die een grote impact op de toekomst van onze foodservicemarkt hebben: voedselverspilling, true pricing, onderwijs, plasticreductie en inclusiviteit. De themasessies zijn voorafgegaan door een introductie over bewustwording rondom duurzaam en betekenisvol ondernemen.
Op 11 juni 2021 heeft deze introductiesessie over bewustwording plaatsgevonden. Alles start immers met bewustwording, want als je je ergens niet bewust van bent, kun je er ook niet op acteren. En de laatste tijd zijn ons nogal wat berichten opgevallen die laten zien dat deze bewustwording vanuit diverse invalshoeken steeds meer gaat ontstaan.
Nederlanders maken zich zorgen
Volgens het CBS maken de meeste Nederlanders, ongeveer 75%, zich zorgen over de gevolgen van klimaatverandering voor toekomstige generaties. Ongeveer 60 procent denkt dat de mens de belangrijkste of zelfs de enige oorzaak is van de verandering van het klimaat. Daarbij wil ruim 50 procent van Nederlanders minder aardolie en aardgas gebruiken en wil 10 procent volledig stoppen met de fossiele brandstoffen. Het merendeel van de Nederlanders, ruim drie kwart, wil dat zonne-energie en windenergie meer worden toegepast. Uit hetzelfde rapport blijkt ook dat ongeveer 16 procent van Nederlandse automobilisten de auto af en toe bewust laat staan om bij te dragen aan een beter klimaat.
De visies van De Nederlandse Bank en de Europese Centrale Bank
De Nederlandse Bank (DNB) noemt het tegengaan van klimaatverandering de grootste uitdaging voor ons land tijdens de nasleep van de coronacrisis. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft de eerste klimaatstresstest voor de hele economie ontwikkeld, waarmee autoriteiten en financiële instellingen de effecten kunnen inschatten van de klimaatrisico’s voor bedrijven en banken in de komende dertig jaar. De risico’s van klimaatverandering worden doorgaans in twee categorieën ingedeeld.
- De eerste omvat de fysieke risico’s, namelijk de verwachting dat natuurrampen heviger worden en vaker zullen voorkomen. Bedrijven die in kwetsbare gebieden liggen, bijvoorbeeld aan een rivier of de kust, lopen meer kans op overstroming en zouden bij een klimaatgebeurtenis flinke schade kunnen lijden. Zulke schade kan op korte termijn tot verstoring van de productie leiden en op lange termijn mogelijk zelfs tot faillissement. De aard van de fysieke risico’s verschilt van land tot land en van streek tot streek: in Zuid-Europa zullen gemiddeld genomen meer warmtestress en natuurbranden voorkomen, terwijl Midden- en Noord-Europa kwetsbaarder zijn voor overstromingen.
- De tweede categorie omvat transitierisico’s, wat inhoudt dat uitstel van beleid om de CO2-uitstoot te verlagen of de abrupte invoering daarvan negatieve effecten kan hebben voor bepaalde energie- en koolstofintensieve sectoren, zoals de mijnbouw, de cement- en de staalindustrie. Door hogere belastingen op koolstofgebruik, bijvoorbeeld, kunnen de productiekosten stijgen en kan de winstgevendheid dalen.
Uit de eerste resultaten blijkt dat, als er verder geen klimaatmaatregelen worden genomen, bedrijven geconfronteerd worden met substantieel hogere kosten als gevolg van extreme gebeurtenissen. Uit de resultaten blijkt ook dat snel maatregelen nemen loont: de kosten van groene aanpassingen op korte termijn zijn aanzienlijk lager dan de kosten van eventuele natuurrampen op (middel)lange termijn. Aangezien veel bedrijven afhankelijk zijn van inkopen vanuit de hele wereld, wordt wel duidelijk dat we het écht samen moeten gaan doen!
Milieudefensie wint revolutionaire rechtszaak: Shell moet vergroenen
De meesten van jullie hebben waarschijnlijk in het nieuws gezien dat Milieudefensie een revolutionaire rechtszaak heeft gewonnen tegen Shell, wat betekent dat Shell moet vergroenen. Het is voor het eerst dat een bedrijf zijn beleid in lijn moet brengen met het Klimaatakkoord van Parijs.
Een paar dagen later verschijnen de eerste berichten al dat Milieudefensie ook de zuivel- en vleessector wil gaan aanpakken. Speerpunt daarin zijn VanDrie, Vion en FrieslandCampina. Brieven om deze bedrijven aan te sporen meer te doen aan klimaatbeleid, liggen bij wijze van spreken klaar, bevestigt woordvoerder Peer de Rijk. De drie zouden samen met de zuivel- en vleesketen waarvan zij het eindpunt zijn, anderhalf keer zoveel CO2 uitstoten als TataSteel, een van de grootste uitstoters in Nederland.
In de Volkskrant schreef Koen Haegens op 9 juni 2021 een column met de titel ‘De voedselindustrie stevent af op haar eigen Shell-moment. Met dank aan suikertaks en vetverbod.’ Hierin haalt hij onder andere een citaat uit de Financial Times aan uit een interne presentatie van Nestlé, waarin zij 70 procent van de eigen voedselproducten ongezond noemen. Bij de drankjes is dat zelfs 96 procent. En: ‘Sommige van onze categorieën en producten zullen nooit ‘gezond’ zijn, hoeveel we ook vernieuwen.’
Het stappenplan dat Haegens schetst:
Stap één: er dreigen gigantische maatschappelijke kosten. In 1990 was een op de drie volwassen Nederlanders te zwaar. Inmiddels is dat ruim de helft. Blijven we eten zoals we eten, dan kampen in 2040 twee op de drie mensen met overgewicht.
Stap twee is nu gaande. Het geduld van politiek en samenleving lijkt op. Het helpt niet langer om jezelf à la Shell om te dopen van ‘oliebedrijf’ in ‘energieconcern’.
Als de parallel met de fossiele economie klopt, zijn we volgens Haegens binnenkort getuige van stap drie. Grote investeerders gaan twijfelen of hun beleggingen in de voedingsindustrie geen financieel risico vormen. Sommige pensioenfondsen staan nu al onder druk van hun deelnemers om geen geld in junk food te steken.
Plastic in de ban bij Earth Water
Anderzijds gebeuren er ook hele mooie dingen die bewustwording stimuleren. Zo gaat Earth Water stoppen met het produceren en verkopen van 5 miljoen plastic flesjes per jaar, goed voor meer dan 50% van onze omzet. Zij zeggen zelf dat ze heel lang hebben geroepen dat zij niet verantwoordelijk voor het plastic afval zijn, maar de eindgebruiker. Dit met suggesties voor hogere boetes, statiegeld en meer recylcebakken. Maar uiteindelijk begint een beter milieu niet alleen bij jezelf, maar ook bij de producent, is hun filosofie. Dus als je de kans hebt om iets te veranderen, doe dat dan. Als er geen plastic is, kan dat namelijk ook niet weg worden gegooid. Hun alternatief voor plastic? Glazen flessen en een nieuwe Tetra Top verpakking.
Rebuild the world met LEGO
Met de slogan ‘Rebuild the world’ maakt LEGO sinds kort zogenaamde Green Instructions. Hiermee kun je bestaande LEGO sets ombouwen tot een duurzame variant. Zo maak je van de LEGO auto een LEGO fiets, van de kolenmijn een windmolen en van het vliegtuig een elektrische trein. Bij elke Green Instruction wordt vermeld hoe het nieuwe speelgoed bijdraagt tot een schonere wereld. Hier kun je het filmpje bekijken dat The Happy Activist hier op LinkedIn over plaatste.
B Corp
Ook worden steeds meer bedrijven B Corp. Sinds maart 2021 mag Yoghurt Barn zich als eerste horecabedrijf in de Benelux en één van de weinige horecabedrijven wereldwijd aansluiten bij de community van B Corp ondernemingen. In diezelfde maand deelde Albert Heijn dat zij meer dan 500 B Corp-producten in hun webshop aanbieden. Met dit aanbod willen zij de consument helpen bij het doen van dagelijkse, duurzame boodschappen. Ook Bol.com heeft sinds kort het label B Corp toegevoegd aan hun assortiment dat ondertussen al uit meer dan 5000 artikelen bestaat. Wat een B Corp precies is en hoe je ‘het’ als organisatie kan worden, lees je in dit blogartikel.
Vervolgstap
Nadat de context over het thema ‘bewustwording in foodservice’ middels bovenstaande voorbeelden is geschetst, heeft Kees Klomp als één van de grootste aanjagers van de betekeniseconomie in Nederland een inleiding verzorgd. Vervolgens hebben de aanwezigen oplossingen bedacht, geselecteerd en uitgewerkt voor de volgende vraagstukken:
- Hoe kunnen we bewustwording voor betekenisvol ondernemen (milieu, mens en maatschappij) binnen jouw eigen organisatie bevorderen?
- Hoe kunnen we het proces van bewustwording voor betekenisvol ondernemen (milieu, mens en maatschappij) door de keten van fabrikant, grossier, formule en outlet stimuleren?
- Hoe kunnen we bewustwording voor de impact van consumptiegedrag in foodservice op milieu, mens en maatschappij onder de consument creëren?
De meer dan 240 ideeën die zijn aangedragen vind je in dit document. De 4 ideeën die verder zijn uitgewerkt tot concrete(re) oplossingen komen in ons e-magazine dat we binnenkort gaan uitgeven.
Wil jij na het lezen van deze ideeën met één of meerdere ideeën aan de slag voor het bedrijf waar je werkt of een oplossing samen met een ander bedrijf in foodservice oppakken? Graag! Wat wij willen is dat er beweging ontstaat, ook al is het maar een heel klein beetje!
